Vanaf deze week ben ik officieel van start gegaan met mijn eindproductie voor Nimbin. Na een hoop te hebben gebrainstormd kwam ik eindelijk op een idee. Ik ben van plan om mijn productie te richten op creativiteit. Daarbij wil ik graag het volgende onderzoeken: “Wat is het belang van creativiteit in onze samenleving?” Voordat ik echt aan de slag ga met het uitwerken van mijn project, was ik van plan om zelf wat meer over creativiteit en het belang ervan te leren. Daarom heb ik een artikel geschreven over creativiteit. Dit artikel kan je hieronder terugvinden!
Een beroep doen op creativiteit
Waarom creativiteit wel van waarde is…
Sinds het nieuwe kabinet is toegetreden in Nederland, is er enorm bezuinigd op kunst en cultuur. De creativiteitssector is enorm in het nauw gedrukt. Zo dalen de inkomsten en het publieksaantal. En dit allemaal, omdat er andere crucialere overheidsuitgaven zijn waar het geld naartoe zou moeten gaan. Maar is het wel eerlijk dat kunst en cultuur zo snel wordt weggeschoven en zouden we ook niet hier de goede kanten van in kunnen zien? Kunnen we een beroep doen op het belang van creativiteit?
Creativiteit
Voordat ik inga op waarom creativiteit zo belangrijk is, is het ook goed om even stil te staan wat creativiteit precies inhoudt. Kort samengevat is creativiteit het vermogen om iets nieuws te maken, doen en/of bedenken. Volgens psycholoog Edward de Bono gaat creativiteit over het breken van al dan vertrouwde patronen, om zo dingen op een andere manier te kunnen bekijken.[1] Veel mensen denken bij creativiteit aan het bezig zijn met de handen, zoals naaien, tekenen of knutselen. Maar volgens Zorana Ivcevic, Senior Research Scientist, is dit maar een van de verschillende vormen van creativiteit.
De vorm die bij ons dus als eerste binnenkomt is artistieke creativiteit. Hierbij kan je denken aan schrijven, dansen of muziek maken. Deze vorm van creativiteit vereist wel een zekere mate van technische vaardigheid en eventueel kennis over de bepaalde discipline.
Een andere vorm is zakelijke of intellectuele creativiteit. Hierbij kan je het beste denken aan het vermogen hebben om nieuwe ideeën te bedenken, vernieuwende oplossingen te vinden voor uitdagende vraagstukken of lastige kwesties op te lossen. Dit type creativiteit wordt het vaakst gebruikt tijdens ons werk. Denk bij deze vorm dus ook aan de bekende zin; ‘Thinking out of the box’.
Ten slotte komen we aan bij de laatste soort creativiteit, namelijk alledaagse creativiteit. Deze vorm heeft dus betrekking op ons dagelijks leven en de manier waarop mensen omgaan met bepaalde obstakels of uitdagingen. Een cadeau vergeten voor een verjaardag en de winkels zijn dicht? Of je kind is ziek en geen enkele oppas heeft tijd? Dit zijn dus allemaal vragen waarmee je met je eigen creativiteit een oplossing op kan vinden. We lossen dus eigenlijk dagelijks problemen op aan de hand van onze creativiteit en daar staan we ons totaal niet bij stil. [2]
De maatschappij en creativiteit
Momenteel leven we in een snel veranderende samenleving. De veranderingen in onze wereld kunnen zowel positief als uitdagend worden gezien. Zo staan we als maatschappij voor beproevingen als klimaatverandering en polarisatie. Voor deze problemen zijn dus oplossingen nodig en daar kan creativiteit een cruciale rol in spelen.
Creativiteit omvat het vermogen om ingewikkelde kwesties vanuit verschillende standpunten te kunnen bekijken en andere mogelijkheden te bedenken. Om deze reden is creativiteit een onmisbare vaardigheid voor onze toekomst. Creatief denken is essentieel voor het oplossen van ingewikkelde problemen en het navigeren door onzekerheid.[3]
Er zijn dus mensen die op een creatieve manier een sociale impact hebben weten te bereiken. Zo heeft de Amerikaanse acteur Jaden Smith een restaurant opgericht waarbij hij gratis maaltijden verstrekt aan daklozen in Los Angeles. Daarnaast was er een jong meisje uit Illinois genaamd Mary Cate Lynch die een non-profit onderneming oprichtte om zelfgemaakte kaarten naar mensen te sturen die een moeilijke tijd meemaken. Wat deze mensen met elkaar gemeen hebben is dat ze hun creativiteit gebruiken voor een goed doel.
Naast dat creativiteit problemen kan oplossen in onze samenleving, kan het ook een activistische beweging opzetten. Zo is er in 2003 door de Amerikaanse schrijfster Betsy Greer de term ‘Craftivism’ bedacht. Craftivism is een activistische beweging die actie voert door middel van een creatief element. Mensen gebruiken hun handen om een bepaalde boodschap te kunnen overbrengen. Hierbij kan je denken aan breien, haken, stickers maken, schilderen, tekenen en ga zo maar door. Tegenwoordig is er ook een organisatie die craftivisten ondersteunt door middel van projecten, evenementen en middelen aan te bieden om hun werk te ondersteunen. Deze organisatie heet het ‘Craftivist Collective’ en is in 2009 opgericht door Sarah Corbett.
Mentale gezondheid en creativiteit
Naast dat creativiteit tot maatschappelijke oplossingen kan zorgen, kan het ook onze mentale gezondheid verbeteren. Door ons voor een lange tijd op een creatieve activiteit te concentreren, kunnen we ons afleiden van onze zorgen en hierdoor onze stress / negatieve gedachten verminderen. [4] Deze creatieve expressie gaat nog verder dan alleen stress verminderen. Het biedt de ruimte om intense emoties te verwerken, vooral voor mensen die kampen met een trauma of ziekte.
Wat aangetoond effectief blijkt te zijn voor het reguleren van emoties en het verbeteren van de algehele gezondheid, is beeldende kunsttherapie.[5] Met beeldende therapie werk je vanuit je handen. Het brengt je in het moment en dus uit je hoofd. Werken met verschillende soorten materialen kalmeert je zenuwstelsel en zorgt voor geruststelling. [6] Beeldende therapie is geschikt voor mensen die het moeilijk vinden om over hun gevoelens te praten of als ze het lastig vinden om aan te geven wat ze dwarszit. Beelden verhelderen je woorden en hierdoor wordt tegelijkertijd ook je situatie verduidelijkt, je gedachten geordend en je emoties hanteerbaarder. [7]
Verbinding en creativiteit
Ten slotte heeft creativiteit ook effect op saamhorigheid. Door deel te nemen in creatieve groepen, zoals een muziekband of hobbyclub, kom je met andere mensen in contact en hierdoor krijg je een gevoel van saamhorigheid. [8] Naast dat je andere personen leert kennen, zorgt creativiteit er ook voor dat we met een nieuwsgierige houding naar dingen gaan kijken. Volgens het boek ‘Schroef jezelf los’ van Femke Deckers is de essentie van creativiteit het door beperkingen heen breken. Allerlei onbewuste obstakels, zoals cultuur, opvoeding, normen en waarden, taboes en angst, houden het tegen om oplossingsrichtingen te zien. Door creativiteit leer je in mogelijkheden te denken en stimuleert het mensen weerbaarder en flexibeler te worden. Een voorbeeld hiervan is ‘Creative Community Builder’ Barbara del Court Konig, die eraan werkt om de afstand tussen groepen mensen die tegenover elkaar staan te overbruggen. Dat doet ze door deze twee tegengestelde groepen iets samen te laten maken, zoals een straattekening of gedicht, zodat ze op deze manier nieuwe kanten van elkaar leren kennen.
[1] https://npokennis.nl/story/216/wat-is-creativiteit
[2] https://stormpunt.nl/2023/04/28/drie-vormen-van-creativiteit-die-je-kunt-trainen/
[3] Creatief Denken: Een Onmisbare Vaardigheid voor de Toekomst – Informarn
[4] https://www.panahstudio.nl/blogs/creative-ondernemer/hoe-creativiteit-je-mentale-gezondheid-verbetert
[5] Creativiteit boost welzijn: 5 verrassende manieren om je innerlijke kunstenaar te omarmen voor een gelukkiger leven
[6] Beeldende Therapie – De Witte Berk